भारत सरकारने व्यक्तींना त्यांचे परमनंट अकाउंट नंबर (PAN) कार्ड त्यांच्या आधार कार्डशी लिंक करणे अनिवार्य केले आहे. आर्थिक व्यवहार सुरळीत करणे आणि करचुकवेगिरीला आळा घालणे हा या निर्णयाचा उद्देश आहे. पॅन आणि आधार कार्ड लिंक करण्याची मूळ मुदत ३० जून होती. मात्र, सध्या सुरू असलेल्या साथीच्या आजारामुळे आणि लोकांना भेडसावणाऱ्या आव्हानांमुळे सरकारने मुदत वाढवून दिलासा दिला आहे. या लेखात, आम्ही पॅन आणि आधार कार्ड लिंक करण्याचे महत्त्व, पालन न केल्याने होणारे परिणाम आणि वाढीव मुदतीसाठी कोण पात्र आहे याबद्दल चर्चा करू.
पॅन आणि आधार कार्ड लिंक करण्याचे महत्त्व
पॅन कार्ड भारतातील करदात्यांना एक अद्वितीय ओळख क्रमांक म्हणून काम करते, तर आधार कार्ड हे भारतीय विशिष्ट ओळख प्राधिकरण (UIDAI) द्वारे जारी केलेले बायोमेट्रिक-आधारित ओळख दस्तऐवज आहे. या दोन दस्तऐवजांना जोडल्याने अनेक फायदे मिळतात:
a) करचोरी रोखणे: पॅन आणि आधार कार्ड लिंक केल्याने सरकारला आर्थिक व्यवहारांचा अधिक प्रभावीपणे मागोवा घेता येतो, ज्यामुळे करचुकवेगिरीची शक्यता कमी होते.
ब) आर्थिक व्यवहार सुव्यवस्थित करणे: लिंकेज आयकर रिटर्न भरणे, कर्जासाठी अर्ज करणे आणि इतर आर्थिक क्रियाकलाप आयोजित करणे सुलभ करते. हे भौतिक कागदपत्रे वारंवार सादर करण्याची आवश्यकता दूर करते.
c) सुलभ पडताळणी: पॅन-आधार लिंकेजमुळे व्यक्तींच्या ओळखीची सहज पडताळणी करणे सुलभ होते, ज्यामुळे फसवणूकीची शक्यता कमी होते.
पॅन आणि आधार कार्ड लिंक करण्यात अयशस्वी झाल्यास विविध परिणाम होऊ शकतात:
a) PAN अवैध करणे: निर्दिष्ट मुदतीपर्यंत पॅन कार्ड आधारशी लिंक केलेले नसल्यास, ते अवैध होऊ शकते, आर्थिक व्यवहार करण्यासाठी किंवा कर रिटर्न भरण्यासाठी ते निरुपयोगी ठरू शकते.
b) स्त्रोतावरील उच्च कर वजावट (TDS): पालन न केल्याने मानक दरांऐवजी 20% दराने उच्च TDS कपात होऊ शकते, परिणामी कर दायित्व वाढेल.
c) फॉरवर्ड लॉसेस कॅरी करण्यास असमर्थता: जे करदाते त्यांचे पॅन आणि आधार कार्ड लिंक करण्यात अयशस्वी ठरतात त्यांना मागील आर्थिक वर्षांमध्ये झालेले नुकसान पुढे नेण्यात अडचणी येऊ शकतात.
पात्र व्यक्तींसाठी विस्तारित मुदत आणि सवलत
कोविड-19 महामारीमुळे निर्माण झालेली आव्हाने आणि व्यक्तींना येणाऱ्या अडचणी लक्षात घेऊन सरकारने पॅन आणि आधार कार्ड लिंक करण्याची अंतिम मुदत वाढवली आहे. खालील श्रेणीतील व्यक्तींना सवलतीचा फायदा होऊ शकतो:
अ) आसाम, जम्मू आणि काश्मीर आणि मेघालय येथील रहिवासी: या प्रदेशांमधील काही कायदेशीर आव्हाने आणि विशिष्ट तरतुदींमुळे, पॅन-आधार लिंकिंगची अंतिम मुदत अनिश्चित काळासाठी वाढवण्यात आली आहे.
b) अनिवासी भारतीय (NRI): अनिवासी भारतीयांना त्यांचे पॅन आणि आधार कार्ड लिंक करणे आवश्यक नाही, कारण ते पॅनसाठी पात्र नाहीत. तथापि, त्यांच्याकडे दोन्ही कागदपत्रे असल्यास, ते स्वेच्छेने ते लिंक करू शकतात.
c) ज्यांच्याकडे आधार कार्ड नाही अशा व्यक्ती: ज्यांच्याकडे आधार कार्ड नाही त्यांना ते पॅनशी लिंक करण्यापासून सूट आहे. तथापि, त्यांना त्यांच्या आर्थिक व्यवहारांसाठी वैध पासपोर्ट किंवा मतदार ओळखपत्र यासारखे पर्यायी ओळख दस्तऐवज प्रदान करणे आवश्यक आहे.
पॅन आणि आधार कार्ड लिंक करण्यासाठी, या सोप्या चरणांचे अनुसरण करा:
अ) आयकर ई-फायलिंग पोर्टलला भेट द्या: https://www.incometaxindiaefiling.gov.in/ येथे आयकर विभागाच्या ई-फायलिंग पोर्टलवर जा.
b) लिंक आधार पर्यायावर क्लिक करा: पोर्टलच्या मुख्यपृष्ठावर, 'क्विक लिंक्स' विभागाखालील 'लिंक आधार' पर्यायावर क्लिक करा.
c) पॅन, आधार तपशील आणि इतर आवश्यक माहिती प्रविष्ट करा: तुमचे पॅन कार्ड भरा